17/05/2025
Phonetics and Phonology có thực sự đáng sợ?
Ngữ âm và Âm vị học (Phonetics & Phonology) – nghe tên thôi đã thấy “hơi rợn”… nhưng liệu môn học này có thực sự đáng sợ như lời đồn?
🔍 Đây là lĩnh vực nghiên cứu khoa học về âm thanh trong ngôn ngữ – cách chúng được tạo ra, tương tác và hình thành nên các hệ thống âm vị. Học tốt môn này không chỉ giúp bạn phát âm chuẩn hơn, cải thiện kỹ năng nghe – nói, mà còn giúp bạn nhận diện và sửa đúng các lỗi phát âm thường gặp.
🎯 Nếu bạn từng "sợ" môn này, hãy đọc phần trao đổi dưới đây cùng ThS. Nguyễn Hồ Bảo Thịnh, Giảng viên tiếng Anh của Khoa Ngôn ngữ DHV. Biết đâu bạn sẽ thấy nó không chỉ dễ hiểu mà còn cực kỳ thú vị nữa đấy!
LAN: Xin kính chào Thầy Bảo Thịnh! Nhiều sinh viên chuyên Anh rất sợ học phần Phonetics and Phonology vì khả năng không qua môn rất cao. Vậy thì học phần này có thật sự đáng sợ không ạ? Giải pháp nào giúp các bạn yên tâm hơn? Xin Thầy chia sẻ giúp.
Thầy Thịnh: Mến chào LAN, rất hân hạnh được góp mặt trong chuyên mục VĐHN để cùng trao đổi và chia sẻ những kiến thức chuyên ngành trong chương trình đào tạo NNA tại HVU. Trả lời của câu hỏi của LAN nhé, thật ra học phần này khá thú vị, chứ không hề đáng sợ như đồn thổi từ lâu nay. Hôm nay tôi sẽ giúp “minh oan” cho môn học này với hy vọng sinh viên chúng ta sẽ điều chỉnh tâm thế mà chào đón và tiếp nhận môn học này với tất cả sự đam mê trong học tập và nghiên cứu nhé.
LAN: Tại sao Phonetics và Phonology quan trọng trong việc học tiếng Anh ạ?
Thầy Thịnh: Phonetics và Phonology (Ngữ âm và Âm vị học- NA-AVH) là một lĩnh vực nghiên cứu khoa học về âm thanh và cách các âm thanh này tương tác và tạo nên các hệ thống âm vị trong ngôn ngữ. Môn học này quan trọng không chỉ vì việc hiểu biết về ngữ âm giúp sinh viên cải thiện phát âm, nâng cao kỹ năng nghe và giao tiếp hiệu quả hơn mà nó cũng giúp các bạn nhận ra các lỗi phát âm thường gặp và sửa chữa chúng một cách chính xác.
LAN: Những khó khăn thường gặp khi học Phonetics và Phonology là gì?
Thầy Thịnh: Vì đây là môn học nghiên cứu về NA-AV nên việc gặp nhiều từ ngữ chuyên ngành là điều không thể tránh khỏi. Do đó, khó khăn đầu tiên khi tiếp cận học phần này có thể kể đến là đa số sinh viên sẽ cảm thấy trở ngại về mặt tâm lý khi tiếp nhận một lượng kiến thức chuyên môn lớn như trong giáo trình bằng Tiếng Anh (qua bài giảng chiếm 70%), dẫn đến việc hiểu rõ, sâu sắc học phần này sẽ giới hạn ở các bạn. Ngoài ra còn các yếu tố khác như nền tảng kiến thức chưa vững chắc về Pronunciation, thiếu đầu tư thời gian cho việc tự học và rèn luyện cũng như kỹ năng làm bài và tinh thần tự giác học tập chưa tốt sẽ dẫn đến kết quả học tập môn học này không cao.
LAN: Phương pháp nào giúp cải thiện kỹ năng phát âm và nhận diện âm thanh hiệu quả?
Thầy Thịnh: Tiếng Anh có câu thành ngữ khá hay mà từ trước đến nay tôi luôn xem đó là một phương châm học Tiếng Anh hiệu quả khi “gia nhập” vào “phái Anh ngữ”. Đó là câu“Practice makes perfect.” với ý nghĩa mọi sự luyện tập, trau dồi kiến thức luôn mang tới một sự thành thục nhất định. Bạn hãy
chủ động thực hành, ôn tập và vận dụng kiến thức NA-AVH, nhất định sau một thời gian, bạn sẽ yêu thích rồi say mê khi học và nghiên cứu sâu hơn môn học này. Phương pháp giúp nhận diện âm thanh hiệu quả không gì hay hơn việc sinh viên tập trung nghe giảng để hiểu về bản chất âm vị và thực hành ngay trên lớp tại các buổi học về các âm nguyên âm đơn, nhị trùng âm và tam trùng âm (monothongs, diphthongs and triphthongs), các âm phụ âm (consonants) theo phương thức cấu âm (manner of articulation) và vị trí cấu âm (place of articulation). Hiểu đúng và luyện tập thường xuyên các âm này, khó khăn ban đầu không chỉ tiêu biến mà chúng sẽ chuyển hoá thành nguồn kiến thức thú vị khiến sinh viên ngày càng say mê môn học này hơn.
LAN: Có những tài nguyên hoặc công cụ nào hỗ trợ việc học Phonetics và Phonology tốt hơn?
Thầy Thịnh: Một số trang web và sách hay bạn có thể tham khảo:
(1) Tedpower.wk
(2) ted.co.uk
(4) English Phonetics and phonology by Peter Roach (Cambridge University Press)
Ngoài ra, để giúp sinh viên học NA-AVH chủ động đồng thời tăng cường khả năng nhận diện, gọi tên và thực hành âm vị hiệu quả, trong và ngoài các buổi học, sinh viên đều có cơ hội trải nghiệm làm các bài tập trên phần mềm tương tác trực quan, sinh động (do tôi thiết kế) với đa dạng trò chơi, thử thách thông qua bài kiểm tra kiến thức sau khi học xong một chuyên đề cụ thể.
(1) English consonants: https://wordwall.net/play/82151/331/792
(2) English vowels: https://wordwall.net/play/87730/244/360
(3) English syllables: https://wordwall.net/play/87730/744/411
(4) English organs of speech: https://wordwall.net/play/80002/108/516
LAN: Xin trân trọng cảm ơn Thầy đã dành thời gian trao đổi cùng chúng em! Kính chúc Thầy nhiều sức khỏe, thành công và hạnh phúc!
Thầy Thịnh: Rất cảm ơn LAN đã cho tôi cơ hội để có thể chia sẻ và giúp gỡ rối những vướng mắc hay băn khoăn của các bạn khi học môn NA-AV. Hy vọng sẽ còn nhiều dịp hay khác để cùng LAN tìm hiểu thêm phương pháp nhập môn và học tập hiệu quả các học phần thuộc chuyên ngành NNA như Morphology(Hình thái học, Semantics (Ngữ nghĩa học) và Syntax (Cú pháp học) nhé! Chúc LAN luôn phát triển và tạo ra nhiều sân chơi và các hoạt động học thuật bổ ích cho SV nhé!
